نوروز خجسته باد

 

 نوروز یکی از کهن ترین جشنهای ملی ایرانیان است.واژه نوروز از دو بخش نو به معنی تازه می باشد که در زبان انگلیسی نیو[new] به همین مفهوم هم ریشه واژه نو در زبان ایرانی است. 

بخش دوم روز در اوستا ((روچ)) [roucha] به مفهوم روشنی است.واژه روز -روشنی- در نامهایی چون بهروز به معنی روشنی بی پایان همچنان در ادبیات و گویش ایرانی وجود دارد.پس نوروز بر روی هم می شود روشنی تازه. 

پس از جشن سده که مرتبط با پیدایش و مهار آتش در فرهنگ و تاریخ ما می باشد,نوروز دومین جشن کهن ایرانیان است.در گزارشها و نوشته های اوستایی و پهلوی و سروده های پارسی از پایه گذاری و آغاز و تاریخ نوروز بسیار یاد شده است. 

بنابر گزارشهای کهن,جمشید چهارمین پادشاه پیشدادی,نوروز را پایه گذاری کرده است.در متون اوستایی چون وندیداد و یشت ها,درباره جمشید گزارشهای بسیار آمده است.در دوره او,سال خورشیدی به دوازده ماه و هر ماه به سی روز و در پایان ,پنج روز مجزا-365 روز-بخش بندی شد. 

در پی پدید آمدن سال شماری خورشیدی ,آغاز هر سال و نو شدن سال ,نخستین روز بهار تعیین شد.به سبب پایه گذاری این دانش و شناخت گردش سال,جمشید این پیروزی را جشن گرفت و آن را روز نو نامید.از آن پس گاه شماری و سرآغاز سال بر همان روش پیشین تاکنون به اجرا درآمده است.در پی آغاز سال نو و نو بهار و پایه گذاری نوروز,جمشید در همین روز بر تخت نشست و شهریاری خود را رسمیت بخشید.همین رسم,در دوره های پسین برای تخت نشینی شاهان ایران,به اجرا درآمد. 

جهان انجمن شد بر تخت اوی 

فرو ماند از فره بخت اوی 

به جمشید بر گوهر افشاندند 

مرآن روز را روز نو خواندند 

سر سال نو هرمز فرودین 

برآسوده از رنج تن دل ز کین 

به نوروز نو شاه گیتی فروز 

بران تخت بنشست فیروز روز 

بزرگان شادی بیاراستند 

می و رود و رامشگران خواستند 

چنین جشن فرخ از آن روزگار 

بمانده از آن خسروان یادگار                              شاه نامه فردوسی بزرگ